بررسی علل و زمینه های ظهور و تحول جنبش اخوان المسلمین مصر

جنبش اخوان المسلمین مولود زمینه های خارجی و داخلی آن روز جامعه مصر بوداز زمینه های قابل توجه می توان به استعمار، الغای خلافت عثمانی، مسئله فلسطین، رواج تفکر جدایی دین از سیاست و رواج تفکرات ناسیونالیستی و گسترش فرهنگ غربی در ابعاد و زوایای مختلف جوامع مسلمان و علی الخصوص جامعه مصراشاره نمود 0 در چنین شرایطی جنبش اخوان المسلمین به وسیله حسن البنا شکل گرفت که خواهان بازگشت به اندیشه های قرآنی و پرهیز از جدال های فرقه ای و وحدت جامعه اسلامی وهمچنین خواستار نهضتی برای بازگشت به اسلام واقعی برای حل مشکلات جوامع اسلامی بود. جنبش اخوان المسلمین با شعار سلفی معتدل روی کار آمد اما ترور حسن البنا و سایر جریان های سیاسی مصر بخصوص بعد از روی کار آمدن جمال عبدالناصر، باعث رادیکال تر شدن این جنبش شد، در این زمان سید قطب، یکی از اعضای برجسته اخوان المسلمین، با نوشتن کتاب «معالم فی الطریق» تندروی و افراط را در میان اعضای این جنبش ترویج کرد. سید قطب با طرح مسئله جاهلیت قرن بیستم و با تقسیم تمام دنیا به دارالاسلام و دارالکفر، پیروان خود را تشویق به مهاجرت از دارالکفر به دارالاسلام نمود. اما آرام آرام بعد از سال های 1990و با توجه به یک سری تحولات بین المللی و ملی و تحولات درون تشکیلاتی مثل جهانی شدن، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، حوادث یازدهم سپتامبر 2001 میلادی و تغییر و تحول در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در نتیجه این حوادث و از طرف دیگر تجربه نامطلوب جبهه نجات الجزایر و انقلاب ایران و مشاهده نتایج مثبت و منفی عملکرد حاکمان ایران، و همچنین ناکامی گروههای رادیکال اسلامی در برخورد با دولت و زندانی وهمچنین اعدام رهبران و اعضای این گروهها توسط دولت و حرکت جنبش به سمت رهبری دسته جمعی و افزایش تعداد اعضا و ورود طبقه متوسط جدید به درون این جنبش، زمینه ساز گرایش رهبران جنبش اخوان به سمت مشی میانه روی و پذیرش برخی مولفه های دنیای مدرن شد. در واقع هدف ما از انجام این پایان نامه بررسی زمینه های ظهور و تحول جنبش اخوان المسلمین مصر است و با توجه به مباحث مطرح شده، می توان به این نتیجه نهایی رسید ظهور جنبش اخوان المسلمین و تحول عملکرد این جنبش از مشی رادیکالیسم به سمت مشی میانه روی، مانند هر حرکت گروهی دیگر محصول زمانه و شرایطی بوده است که در آن به سر برده است این شرایط متغیر تأثیر قابل توجهی بر روی افکار و نیات رهبران جنبش اخوان المسلمین و نوع عملکرد آنها در آن برهه از زمان داشته است.لذاتحقیق حاضرصرف نظرازکلیات ومعرفی جنبش ازچهارفصل دیگرتشکیل شده فصول سه وچهاردرموردزمینه های ظهورجنبش و متقدمین اخوان وپاسخ به تاریخ ودرفصول پنج وشش درموردزمینه های تحول جنبش ومتأخرین اخوان وپاسخ به تاریخ بحث شده است ودرآخرنتیجه گیری راخواهیم داشت0